Bu sətirlər mətin inqilabçı, görkəmli
partiya və dövlət xadimi N. Nərimanovun ölümündən bir qədər əvvəl oğlu Nəcəfə
yazdığı məktubdan götürülmüşdür.
1919- cu il dekabrın 2-də Moskvada dünyaya göz açan Nəcəf bütün ömrü boyu atasının vəsiyyətlərinə
sadiq qalmış, onun adına layiq oğul olmuşdur.
Nəcəf ilk təhsilini Moskvanın 110 №-li
məktəbində almışdır. Çevik uşaq olan, bir yerdə qərar tutmağı bacarmayan Nəcəf
tədriclə məktəb həyatına alışır,
musiqi ilə məşğul olur, xarici dilləri öyrənməyə başlayır. Yuxarı siniflərdə isə
Nəcəf texnikaya maraq göstərməyə başladı. 1938- ci ildə Leninqrad tank məktəbinə
daxil olur. Nəcəf hərbi texnikanı dərindən
öyrənirdi. Məktəbdə gənc müdavimin bu keyfiyyətləri yüksək qiymətləndirilirdi.
Sonralar Akademiyaya girməyi arzulayan Nəcəf
bu barədə anasına yazmışdı:
“Ana, maşınların sirlərini yaxşı bilməliyəm
ki, rotam qabaqcıl olsun. Sonra Akademiyaya girəcəyəm. Mənə avtomobillər,
traktorlar, tanklar, bu maşınların təmiri haqqında, benzin və sürtgü yağları
haqqında ədəbiyyat göndər”.
1939- cu ildə Kiyev tank məktəbinə
keçirilən Nəcəf arada verilən xasiyyətnamədə deyilirdi: “Tapşırıqları layiqincə
yerinə yetirir. Namusludur... Döyüş və nəqliyyat maşınlarını əla sürür.
Komandirlik məharətinə mükəmməl yiyələnmişdir”.
1940- cı il oktyabrın 7-də məktəbi
qurtarandan sonra Nəcəf Qərbi Ukraynaya Stanislav şəhərindəki 15-ci hərbi tank
diviziyasının 29-cu polkuna tank texniki təyin edilir.
Nəcəfgilin diviziyasını 32-ci tank
diviziyasını tərkibində 1941-ci ilin mayında
Lvova göndərirlər. Burada o, təmir vzvodunun komandiri təyin edilir.
Sonralar Nəcəf döyüşlərin birində
yaralanır və Saratovdakı hərbi xəstəxanaların birində müalicə olunub yenidən
döyüşən orduya qayıdır. Çox keçmir ki, qvardiya baş texnik leytenantı Nəcəfin
vzvodu general leytenant K.V.Sviridovun
komandanlıq etdiyi 2-ci qvardiya mexanikləşdirilmiş korpusunun tank hissələri tərkibində
Stalinqradın şimal qərbinə və cənubuna gəlir. 1942-ci il iyunun axırlarında
hitlerçilərin zirehli dəstələri Volqaya tərəf
irəlilədilər.
Gülsüm xanım oğluna yazdığı məktublarında
deyirdi: “Nəcəf, yadında saxla ki, sən Nəriman Nərimanovun oğlusan. Bilirəm ki,
bunu bir dəqiqə də olsa unutmursan. Sənin öhdənə şərəfli vəzifə - vətəni faşist
quldurlarından müdafiə etmək vəzifəsi düşmüşdür. Faşistlərin törətdikləri cinayətlərdən
nə qədər qəzəbləndiyimi ifadə etməyə söz tapmıram”.
K. Sviridovun mexanikləşdirilmiş
korpusunun tankları atəş açmadan şəhərə tərəf
irəliləyirdilər. Nəcəf Nərimanovun tankı üçüncü qvardiya diviziyasının
sağ cinahında gedirdi. Sürətli həmlə zamanı Nərimanovun tankı tırtılı ilə
hitlerçilərin pulemyot nöqtəsini əzdi, top atəşi ilə düşmən topunu sıradan
çıxardı və şəhərin mərkəzinə tərəf gedən küçə ilə irəliləməyə başladı. Mexanikləşdirilmiş
korpusun digər maşınları Nərimanovun tankının arxasınca gəlirdilər. Küçə döyüşü
qızışsa da, şəhərin taleyi həll edilmişdi.
Döyüş bir qədər ara verəndə Nəcəf vzvodundakı əsgərlərə yemək gətirmək üçün
komandanlığın qərargahındakı ərzaq məntəqəsinin yerləşdiyi binaya getdi. Elə
orada da özünün Moskvaya göndərilməsi haqqında batalyonun əmr aldığını eşitdi. Bu barədə öyrənmək üçün qərargaha
generalın yanına getməli oldu. Azı 100 km yolu qət etmək lazım idi. Nəcəf maşın tapmaq umidi ilə vağzala tərəf
yollandı. Lakin bu zaman düşmənin 300 təyyarəsi qara bulud kimi şəhərin üstünü örtdü. Nəcəf vağzala çatmağa
macal tapmadı...
Ertəsi gün 1943-cü ildə əsgərlər həlak olmuş
dostlarını axtararkən Nəcəfin də
meyidini tapıldı.
Alman işğalçılarına qarşı mübarizə cəbhəsində
komandanlığın döyüş tapşırıqlarını nümunəvi yerinə yetirdiyinə bu zaman rəşadət
və igidlik göstərdiyinə görə ikinci
mexanikləşdirilmiş qvardiya korpusu 58-ci əlahiddə təmir-bərpa batalyonu
tanklarının təmiri rotasında vzvod komandiri, qvardiya baş texnik leytenantı Nəcəf
Nəriman oğlu Nərimanov SSR İttifaqı Ali Soveti Rəyasət heyəti
adından ölümündən sonra Birinci Dərəcəli Vətən müharibəsi ordeni ilə təltif
edildi.
Tank korpusunun komandiri, general
leytenant K.Sviridov qəhrəmanın anasına yazırdı: “Sizin oğlunuz Nəcəf
Stalinqrad vuruşmasında faşistlərə ilk güclü zərbə endirən hissədə xidmət
etmişdir. Biz əmri yerinə yetirdik- almanları qovduq, Vətənimizin ən yaxşı və ləyaqətli
oğulları arasında Sizin də oğlunuz vardı... İllər keçəcək, biz itkilərin
ağrısını unudacaq, xarabazarları bərpa edəcəyik, lakin bəşəriyyəti faşizm təhlükəsindən
xilas etmək üçün özlərinin həyatını Nəcəf kimi qurban vermiş vətən oğullarını heç bir vaxt yaddan çıxarmayacağıq”.
Generalın məktubu qəhrəmanın anası üçün
adi təsəlli sözləri deyildi. Bu sözlər həqiqət idi. Doğrudan da, Nəcəf kimi
igidlərin xatirəsi xalqın yaddaşında əbədi olaraq qalır. Təsadüfi deyildir ki,
Volnovaxa zəhmətkeşləri Nəcəfin xatirəsini əbədiləşdirmək üçün küçə və məktəblərdən
birinə onun adını vermişlər.
